terapia Współuzależnienia
Czym jest współuzależnienie?
Terminem współuzależnienie określa się zaburzoną adaptację osoby dorosłej do trudnej sytuacji poprzez utrwalenie specyficznych wzorców funkcjonowania. Nieadaptacyjne zachowania związane są z wykształceniem się poza bezpiecznego stylu przywiązania. Wynikają często z doświadczenia relacji z osobą uzależnioną. Zachowania te to najczęściej: próby kontrolowania zachowań osoby uzależnionej, branie odpowiedzialności za osobę uzależnioną, usprawiedliwianie, wyręczanie w obowiązkach, zaniedbywanie swoich potrzeb oraz wynikający z tego słaby stan zdrowia psychicznego.
Współuzależnienie nie jest chorobą – jest zespołem nieprawidłowego przystosowania się do sytuacji problemowej. Koncentrując się na szukaniu sposobu ograniczenia nadużywania partnera, osoba współuzależniona nieświadomie przejmuje odpowiedzialność i kontrolę za jego funkcjonowanie, co w efekcie ułatwia osobie z problemem uzależnienia dalsze spożywanie alkoholu. U części osób współuzależnionych rozpoznaje się ostrą reakcję na stres, zaburzenia stresowe pourazowe lub zaburzenia adaptacyjne.
Objawy współuzależnienia
- Silna koncentracja myśli, uczuć i zachowań na zachowaniach nałogowych osoby bliskiej
- Szukanie usprawiedliwień sytuacji używania, zaprzeczanie problemowi
- Ukrywanie problemu picia przed innymi
- Przejmowanie kontroli nad piciem / zażywaniem osoby bliskiej (np. ograniczanie sytuacji alkoholowych, wylewanie alkoholu, kupowanie alkoholu, aby pijący nie wychodził z domu itp.)
- Przejmowanie odpowiedzialności za zachowania osoby nadużywającej, łagodzenie konsekwencji używania: kłamstwa, płacenie długów, dbanie o higienę osoby uzależnionej, o jego wizerunek itp.
- Przejmowanie za osobę uzależnioną obowiązków domowych, które ona zaniedbuje.
Życie w długotrwałym stresie spowodowanym nadużywaniem substancji psychoaktywnej lub czynności nałogowej (pornografia, sex, hazard,gry komputerowe, zakupy itp.) osoby bliskiej i brak skuteczności własnych działań nakierowanych na rozwiązanie problemu nadużywania powodują poważne konsekwencje psychologiczne:
- Zaburzenia psychosomatyczne
- Nerwice
- Zaburzenia życia emocjonalnego (chaos emocjonalny, huśtawka nastrojów, stany lękowe i depresyjne, napięcie i stan ciągłego pogotowia emocjonalnego)
- Zakłócenia czynności poznawczych (zagubienie, chaos poznawczy, brak poczucia sensu i celu, zakłócenie wzorców normy i zdrowia, nierealistyczne oczekiwania)
- Pustkę duchową i brak nadziei
- Samotność
- Poczucie niemożności rozstania się
- Czasami nadużywanie substancji psychoaktywnych (zwłaszcza leków nasennych i uspokajających)
- Trudności w rozpoznawaniu własnych potrzeb, w realizacji własnych pragnień, ambicji i celów
- Wyraźnie odczuwane obniżenie jakości życia.
Przyczyny współuzależnienia
Współuzależnienie nie jest chorobą – jest zespołem nieprawidłowego przystosowania się do sytuacji problemowej. Koncentrując się na szukaniu sposobu ograniczenia picia partnera, osoba współuzależniona nieświadomie przejmuje odpowiedzialność i kontrolę za jego funkcjonowanie, co w efekcie ułatwia osobie z problemem uzależnienia dalsze spożywanie alkoholu. U części osób współuzależnionych rozpoznaje się ostrą reakcję na stres, zaburzenia stresowe pourazowe lub zaburzenia adaptacyjne.
Leczenie współuzależnienia
Osoby współuzależnione wymagają pomocy i mogą uzyskać poprawę stanu zdrowia psychosomatycznego, jeśli skorzystają z pomocy oferowanej im w prywatnych placówkach psychoterapeutycznych, w placówkach terapii uzależnień, gdzie mają prawo korzystać z bezpłatnej pomocy terapeutycznej i medycznej. Lista placówek lecznictwa odwykowego w Polsce znajduje się na stronie internetowej Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (www.parpa.pl). Niezależnie od tego, czy osoba uzależniona podejmie leczenie odwykowe, czy nie, czy zatrzyma picie, czy będzie nadużywała dalej – osoby współuzależnione mogą poprawić jakość swojego życia i życia swoich dzieci. Trudno jest im to jednak zrobić bez przyjęcia fachowej pomocy z zewnątrz.
Poza profesjonalną terapią współuzależnienia pomocne dla osób mających pijących bliskich mogą być spotkania Wspólnoty Al-Anon, której celem jest wspieranie się osób współuzależnionych w trudnościach wynikających z życia z osobą uzależnioną i w zmianie swojego funkcjonowania na bardziej satysfakcjonujące. Spis mityngów Wspólnoty Al-Anon znajduje się na stronie www.al-anon.org.pl.
UWAGA!
Jeśli masz podejrzenie, że możesz być osobą współuzależnioną, nie wahaj się skonsultować swojego stanu z lekarzem lub specjalistą od zdrowia psychicznego. Wczesna diagnoza i terapia współuzależnienia może pomóc w poprawie jakość życia.
Our Mission and Goals
Providing the best possible support.
Applying the latest knowledge and research in everyday practice.
Providing proven and effective services, including psychotherapy, medical assistance, psychological consultations, lectures, training, and psychoeducation.