depresja – czym jest i jak ją leczyć?
Czym jest depresja
Termin depresja w życiu codziennym
Termin depresja jest używany w codziennym języku do nazwania wielu doświadczeń, poczynając od ledwie zauważalnego i przejściowego obniżenia nastroju, aż do zaburzeń niezwykle głębokich, a nawet zagrażających życiu. Stosowany do opisania nastroju, termin ten oznacza przejściowy stan dysforii, który może trwać kilka chwil, godzin, a nawet kilka dni. W tym znaczeniu słowa depresja używa się do nazwania normalnej reakcji na trudne wydarzenia.
Termin depresja w rozumieniu klinicznym
Termin depresja rozumiany klinicznie jako zespół objawów, obejmujących nie tylko nastrój, ale także doświadczenia fizyczne, psychiczne i behawioralne, które określają bardziej długotrwały, szkodliwy i poważny stan. Charakteryzuje się on m. in. utratą zainteresowań, przygnębieniem, spadkiem energii oraz trudnościami emocjonalnymi i poznawczymi. To bardziej niż zwykłe uczucie smutku czy przygnębienia – depresja jest stanem długotrwałym i wpływa negatywnie na życie codzienne, relacje społeczne i ogólną jakość życia.
Objawy depresji
Objawy depresji mogą być różnorodne i różnić się w zależności od indywidualnych doświadczeń. Niektóre z najczęstszych objawów to:
- Przygnębienie, smutek, poczucie beznadziejności.
- Utrata zainteresowań i przyjemności w codziennych aktywnościach.
- Zmęczenie i utrata energii.
- Trudności z koncentracją uwagi i podejmowaniem decyzji.
- Zmiany w apetycie – utrata lub nadmierny przyrost masy ciała.
- Problemy ze snem – bezsenność lub nadmierna senność.
- Zwiększona drażliwość; napady agresji; zachowania impulsywne.
- Myśli rezygnacyjne lub samobójcze.
Do ostrych objawów depresji zaliczamy:
- Zaburzona normalna aktywność: niemożność poradzenia sobie z codziennymi obowiązkami; wyjścia do pracy; wstania z łóżka.
- Próby radzenia sobie z obniżonym nastrojem poprzez nadużywanie alkoholu, leków, narkotyków, czynności nałogowych (np. granie na komputerze, oglądanie pornografii, zakupy).
- Doświadczanie ciągłej frustracji, utraty przynależności do grupy, poczucia winy.
- Myśli, plany i próby samobójcze.
Ważne jest, aby zauważyć, że nie każda osoba z depresją doświadcza wszystkich objawów. Niektórzy mogą mieć tylko kilka objawów, podczas gdy inni mogą doświadczać ich w większym stopniu.
Przyczyny depresji
Przyczyny depresji są wieloczynnikowe i mogą różnić się w zależności od osoby. Oto kilka głównych czynników, które mogą przyczynić się do wystąpienia depresji:
- Czynniki biologiczne:
Niedobór niektórych neuroprzekaźników w mózgu, takich jak serotonina, noradrenalina i dopamina, może przyczyniać się do wystąpienia depresji. Genetyka również odgrywa rolę, ponieważ istnieje większe ryzyko rozwoju depresji u osób, które mają historię choroby w rodzinie. - Czynniki psychologiczne:
Doświadczenie traumatycznych wydarzeń, utrata bliskiej osoby, stres spowodowany trudnościami życiowymi czy trudnościami w relacjach może przyczynić się do rozwoju depresji. Osoby z niską samooceną i tendencją do negatywnego myślenia mogą być bardziej podatne na depresję. - Czynniki środowiskowe:
Warunki życiowe, takie jak bieda, bezrobocie, samotność czy przemoc, mogą zwiększać ryzyko rozwoju depresji. Dodatkowo, niektóre substancje chemiczne i leki, takie jak alkohol, narkotyki, niektóre leki przeciwnowotworowe i środki przeciwbólowe, mogą również wpływać na pojawienie się depresji.Czynniki osobowościowe: Niektóre cechy osobowości, takie jak perfekcjonizm, skłonność do negatywnych myśli czy pesymizm, mogą zwiększać podatność na depresję.
Leczenie depresji
Leczenie depresji może obejmować różnorodne metody, często stosowane w połączeniu. Oto kilka ważnych metod leczenia depresji:
- Terapia poznawczo-behawioralna (CBT): To jedna z najskuteczniejszych form terapii depresji. Terapeuta pomaga pacjentowi zidentyfikować i zmienić negatywne myśli i przekonania, które prowadzą do stanu depresyjnego. Ponadto, terapia CBT skupia się na wprowadzaniu pozytywnych zmian w zachowaniu i sposobie radzenia sobie z trudnościami.
- Psychoterapia psychodynamiczna pozwala, poza poprawą w zakresie bieżącego problemu i obniżenia występujących objawów, na zmianę niesprzyjających dobrostanowi cech i nawyków pacjenta tak, by w przyszłości nie rozwinęły się nowe objawy. Jej siłą jest przede wszystkim odkrycie przyczyn występującego stanu depresyjnego. Zmiany dokonane w procesie psychoterapii psychodynamicznej mają zwykle charakter trwały ale żeby tak się stało proces musi trwać wystarczająco długo.
- Terapia grupowa czy terapia rodzinna lub pary, mogą być również skuteczne w leczeniu depresji w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta. Osoba dotknięta depresją wycofuje się z kontaktów z ludźmi, a jednocześnie bardzo tego kontaktu potrzebuje by wrócić do równowagi emocjonalnej.
- Farmakoterapia: Leki przeciwdepresyjne, takie jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) lub inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny (SNRI), mogą być przepisane przez psychiatrę w celu łagodzenia objawów depresji. Ważne jest, aby dawkę i rodzaj leków dostosować indywidualnie do potrzeb pacjenta i monitorować skuteczność oraz ewentualne skutki uboczne. Badania nad skutecznością leczenia depresji potwierdzają wysoką skuteczność łączenia farmakoterapii z psychoterapią.
- Ćwiczenia fizyczne: Regularna aktywność fizyczna ma udowodnioną korzyść dla zdrowia psychicznego. Ćwiczenia fizyczne mogą pomóc zmniejszyć objawy depresji poprzez uwalnianie endorfin – substancji w organizmie odpowiedzialnych za poprawę nastroju.
- Zdrowa dieta: Dieta może mieć ogromne znaczenie w procesie powstawania i nasilania się objawów depresyjnych. Zaleca się głównie unikanie używek oraz produktów wysoko – przetworzonych, bogatych w cukier i w nasycone kwasy tłuszczowe. Również dieta wysokokaloryczna może być istotnym czynnikiem ryzyka powstawnia depresji. Występuje ona częściej u osób z nadwagą i otyłością.
UWAGA!
Jeśli masz podejrzenie, że cierpisz na depresję, to nie wahaj się skonsultować swojego stanu z lekarzem lub specjalistą od zdrowia psychicznego. Wczesna diagnoza i leczenie depresji może pomóc w pełnym wyleczeniu objawów i poprawić jakość życia.
Nasza misja i cele
Niesienie najlepszej z możliwych pomocy.
Wykorzystywanie aktualnej wiedzy i badań.
Dostarczanie sprawdzonych i skutecznych usług psychoterapii, pomocy lekarskiej, porad psychologicznych, wykładów, szkoleń i psychoedukacji.
REKOMENDUJĄ NAS
